Lợi dụng sự đồng cảm, truyền thống “lá lành đùm lá rách” của nhiều người dân trên cả nước với đồng bào tại các tỉnh, thành phố bị ảnh hưởng nặng nề bởi bão Yagi, một số fanpage, hội, nhóm giả được lập để kêu gọi ủng hộ từ thiện nhằm lừa đảo chiếm đoạt tài sản của người dân.
“Thủ đoạn đánh vào sự đồng cảm của người dân…”
Trong những ngày vừa qua, cơn bão số 3 (bão Yagi) và những hệ luỵ của nó đã gây ra những thiệt hại lớn cả về người và của tại nhiều tỉnh, thành phố ở nước ta. Phát huy tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái của dân tộc Việt Nam, các Bộ, ban, ngành, lực lượng vũ trang bám sát địa bàn, hỗ trợ người dân; nhiều tổ chức đoàn thể, cá nhân đã kêu gọi quyên góp, ủng hộ, giúp đỡ người dân vùng bão, ngập úng, lũ lụt chung tay khắc phục hậu quả sau bão.
Lực lượng CAND hỗ trợ di tản người dân khỏi vùng bị ngập do ảnh hưởng của bão số 3; Ảnh: Đoàn thanh niên Công an tỉnh Hưng Yên.
Trước những mất mát lớn về người và tài sản do cơn bão Yagi, ngập úng, lũ lụt, sạt lở gây ra ở nhiều tỉnh miền Bắc, người dân cả nước đã và đang chung tay cùng lực lượng chức năng, chính quyền các địa phương bị ảnh hưởng tổ chức cứu trợ, giúp đỡ bà con. Bên cạnh tinh thần “lá lành đùm lá rách", "lá rách ít đùm lá rách nhiều” và tình đồng bào đang được khơi dậy khắp mọi miền Tổ quốc thì cũng đã xuất hiện những việc làm, biểu hiện tham lam, ích kỷ, trục lợi trong thiên tai, dịch bệnh. Một số các đối tượng thâm chí còn nhân cơ hội này dùng đủ mọi thủ đoạn nhằm lừa đảo chiếm đoạt tài sản để trục lợi cá nhân. Các “chiêu bài” mà đối tượng lừa đảo thường sử dụng là lập các trang mạng xã hội giả mạo fanpage của các cơ quan tổ chức uy tín như Mặt trận Tổ quốc, Hội chữ thập đỏ các địa phương kêu gọi mọi người quyên góp, ủng hộ người dân bị ảnh hưởng bởi cơn bão số 3 bằng cách chuyển tiền vào tài khoản cá nhân để chiếm đoạt số tiền này.
Website, trang thông tin lấy danh nghĩa Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam để kêu gọi quyên góp ủng hộ đồng bào chịu thiệt hại do thiên tai. Ảnh do Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cung cấp
Bên cạnh đó, các đối tượng cũng tạo ra các tài khoản mạng xã hội “ảo” đăng tải, chia sẻ bài viết về các gia đình, cá nhân đang trong hoàn cảnh vô cùng khó khăn được tạo ra bằng trí tuệ nhân tạo (AI) rồi kêu gọi mọi người quyên góp, chuyển tiền vào tài khoản cá nhân sau đó chặn liên lạc và chiếm đoạt tiền hay tạo ra các tài khoản mạng xã hội “ảo” đăng tải bài viết bán các mặt hàng nhu yếu phẩm cứu trợ như áo phao, nước uống, mỳ tôm, đèn pin… với giá rẻ, nếu có ai liên hệ thì yêu cầu đặt cọc tiền trước, sau đó chặn liên lạc và chiếm đoạt tiền hoặc giả mạo các doanh nghiệp, siêu thị lớn, quảng bá chương trình khuyến mãi hoặc tặng quà miễn phí cho người dân bị ảnh hưởng bởi bão. Người dân được yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân hoặc đóng một khoản phí nhỏ để nhận quà, nhưng sau khi nhận tiền hoặc thông tin, các đối tượng này biến mất và lợi dụng dữ liệu cá nhân cho các mục đích bất hợp pháp. Các thủ đoạn này được các đối tượng áp dụng thành thục, lại đánh vào tâm lý đồng cảm, muốn giúp đỡ đồng bào gặp khó khăn nên đã khiến nhiều người dân sập bẫy. Những hành vi vi phạm này không chỉ gây ra thiệt hại lớn về vật chất mà còn ảnh hưởng đến uy tín, danh sự của những cơ quan, tổ chức bị các đối tượng lợi dụng.
“Cần cẩn trọng, tỉnh táo trước những chiêu trò lừa đảo”
Nhằm nâng cao tinh thần phòng ngừa, cảnh giác của người dân trước thủ đoạn của các đối tượng, Công an huyện Tiên Lữ khuyến cáo người dân cần nêu cao tinh thần cảnh giác như sau:
- Không gửi tiền quyên góp, ủng hộ vào các tài khoản không rỏ nguồn gốc. Đồng thời, kiểm tra kỹ thông tin về các tài khoản kêu gọi quyên góp, chỉ thực hiện với các nguồn thông tin chính thống; chia sẻ thông tin cảnh báo với người thân, bạn bè để cùng nâng cao ý thức cảnh giác; báo cáo với các cơ quan chức năng khi phát hiện các trang mạng xã hội (facebook, zalo, viber, telegram...) hoặc tài khoản cá nhân có dấu hiệu lừa đảo. Việc phát hiện và báo cáo các trang mạo danh, lừa đảo cũng là một cách để góp phần bảo vệ cộng đồng.
- Không nên làm theo các hướng dẫn chưa được kiểm chứng trên internet. Chủ động cập nhật tin tức từ các kênh chính thống hoặc tổng đài hỗ trợ khi cần
- Trong trường hợp người có tấm lòng hảo tâm, chia sẽ với những khó khăn của đồng bào trong vùng thiên tai thì nên quyên góp, ủng hộ tại các đơn vị có uy tín, minh bạch, đảm bảo sự đóng góp của mình thực sự ý nghĩa. Để quyên góp cho đồng bào trong mùa mưa bão, ngập úng, lũ lụt, quần chúng nhân dân có thể quyên góp, ủng hộ bằng những cách sau: ủng hộ trực tiếp tại địa phương bị ảnh hưởng, ủng hộ thông qua những tài khoản được các trang chính thống xác nhận, ủng hộ thông quan các chương trình quyên góp được chủ trì bởi chính quyền địa phương hoặc các cơ quan, đơn vị đảm bảo uy tín…
- Khi phát hiện bị các đối tượng lừa đảo chiếm đoạt tài sản, người dân cần nhanh chóng đến trình báo tại cơ quan công an gần nhất hoặc gửi tố giác tội phạm thông qua ứng dụng VNeID trên điện thoại thông minh (smartphone).
Nguyễn Nhật Anh – Đội An ninh, CAH Tiên Lữ