Qua nghiên cứu các vụ việc trên cho thấy, các đối tượng lừa đảo, chiếm đoạt tài sản đã sử dụng một số phương thức, thủ đoạn mới, tinh vi, xảo quyệt. Đáng chú ý, chúng thường sử dụng các thủ đoạn như:

          Một là, gọi điện thoại thông báo trúng thưởng, tri ân tặng quà khách hàng để khai thác thông tin cá nhân. Trong đó, chúng thường sử dụng một số thủ đoạn như: giả mạo nhân viên chăm sóc khách hàng, bảo hành của các siêu thị điện máy để bán dịch vụ bảo hành mở rộng giả hoặc sửa chữa sản phẩm, thay thế linh phụ kiện chất lượng thấp với giá cao. Giả danh làm nhân viên tuyển dụng của các sàn thương mại điện tử, siêu thị điện máy tuyển nhân viên làm việc online tại nhà, yêu cầu người dùng nạp tiền vào hệ thống để hưởng hoa hồng lừa đảo ứng viên. Giả mạo các sàn thương mại điện tử, siêu thị điện máy đưa ra chương trình bình chọn để nhận tiền thưởng, đồng thời dẫn dụ khách hàng chuyển khoản nhằm chiếm đoạt tiền.

Đối tượng sử dụng Facebook đưa ra chuơng trình tặng quà để lừa đảo

Hai là, lập các trang, hội nhóm trên mạng xã hội Facebook giả mạo Cục An ninh mạng và phòng chống tội phạm công nghệ cao, Phòng An ninh mạng Công an các tỉnh, thành phố, các công ty luật và luật sư có uy tín…quảng cáo có hệ thống chuyên biệt, có tính năng quét được dữ liệu của các nhóm lừa đảo, qua đó có thể hỗ trợ các nạn nhân lấy lại được số tiền đã bị lừa đảo. Để tăng mức độ uy tín, các đối tượng lừa đảo còn lập các tài khoản Facebook “ảo” bình luận nội dung cảm ơn đã giúp đỡ lấy lại tiền. Sau đó, các đối tượng sẽ yêu cầu nạn nhân cung cấp thông tin cá nhân, ngân hàng đồng thời dẫn dụ nạn nhân chuyển tiền phí với nhiều lý do khác nhau. Khi nạn nhân không còn khả năng nộp tiền hoặc phát hiện bị lừa đảo thì các đối tượng sẽ chặn liên lạc.

Hình thức lừa đảo mới với chiêu trò “lấy lại tiền lừa đảo” trên mạng xã hội

          Ba là, giả danh cán bộ Công an phường, xã gọi điện thoại cho nạn nhân hẹn đến trụ sở để đồng bộ định danh điện tử hoặc đề nghị nạn nhân cài đặt qua mạng. Sau đó, đối tượng gửi cho nạn nhân đường link truy cập và tải một ứng dụng có tên, logo và giao diện giống với ứng dụng VNeID. Quá trình cài đặt, ứng dụng này sẽ thu thập các dữ liệu trong điện thoại của nạn nhân như thông tin sinh trắc học, tin nhắn, danh bạ từ đó tấn công, chiếm quyền điều khiển tài khoản ngân hàng và chiếm đoạt tiền của nạn nhân.

Giao diện đường link “lạ” mà các đối tượng dùng để lừa người dân tải app VNeID giả mạo

Bốn là, sử dụng cuộc gọi video deepfake, deepvoice để tạo ra những video hoặc hình ảnh giả, sao chép chân dung nhằm tạo ra các đoạn video giả người thân, bạn bè để thực hiện các cuộc gọi lừa đảo trực tuyến.

Cảnh báo 5 dấu hiệu nhận biết cuộc gọi giả mạo lừa đảo (DeepFake)

Năm là, các đối tượng lừa đảo chuyển “nhầm tiền” vào tài khoản ngân hàng và giả danh người thu hồi nợ để yêu cầu trả lại số tiền. Theo đó, sau khi có được thông tin cá nhân của người dùng tài khoản ngân hàng, như: họ tên, tuổi, số điện thoại hay địa chỉ thường trú, các đối tượng lừa đảo sẽ cố ý chuyển nhầm một khoản tiền đến tài khoản của người dùng. Sau đó, đối tượng lừa đảo sẽ giả danh là người thu hồi nợ của một công ty tài chính để liên hệ với người dùng tài khoản yêu cầu trả lại số tiền kia như một khoản vay cùng với một khoản lãi suất rất cao.

Hướng dẫn cách xử lý khi nhận tiền chuyển khoản nhầm

Sáu là, các đối tượng tạo lập những đường link và dụ dỗ người dùng mạng xã hội đăng nhập thông tin cá nhân, từ đó đánh cắp thông tin, tài khoản ngân hàng... Theo đó, các đối tượng giả danh cán bộ ngân hàng mời chào khách hàng mở và sử dụng thẻ tín dụng online. Các đối tượng thường liên hệ khách hàng mời mở thẻ, mời nâng hạn mức thẻ tín dụng, mời rút tiền từ thẻ tín dụng, mời hỗ trợ đóng phí bảo hiểm thẻ tín dụng hoặc hoàn phí tham gia bảo hiểm... Sau đó, chúng hối thúc khách hàng nhấn vào đường link giả mạo, yêu cầu nạn nhân cung cấp thông tin cá nhân. Qua đó, chúng chiếm đoạt thông tin, yêu cầu cung cấp mã xác thực tài khoản ngân hàng và chiếm đoạt tiền của nạn nhân.

Thông báo cảnh báo của ngân hàng Vietcombank về các tin nhắn lừa đảo

          Trước các phương thức, thủ đoạn lừa đảo chiếm đoạt tài sản tinh vi nêu trên, Công an tỉnh Hưng Yên khuyến cáo người dân cảnh giác với các cuộc gọi, lời mời tham gia làm cộng tác viên các trang thương mại điện tử trong nước và nước ngoài; đặc biệt cần chú ý cẩn trọng trước các đường link giả mạo; không nên bấm vào đường link lạ từ những tin nhắn không rõ nguồn gốc; không trả bất cứ loại phí nào nếu không mua hàng trên các hệ thống bán hàng chính thức của các trang thương mại điện tử; tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng, mã OTP, tải các ứng dụng lạ và làm theo yêu cầu của các đối tượng.

Người dân chỉ cài đặt ứng dụng VNeID từ nguồn chính thống trên App Store (đối với hệ điều hành IOS) và CH Play (đối với hệ điều hành Android), chỉ thực hiện kích hoạt tài khoản trên ứng dụng VNeID hoặc địa chỉ http://vneid.gov.vn. Tuyệt đối không cài đặt, kích hoạt ứng dụng từ các nguồn khác. Không chia sẻ thông tin tài khoản định danh điện tử (mật khẩu ứng dụng; mật khẩu tài khoản…) cho người khác. Chỉ cung cấp thông tin trên ứng dụng cho cơ quan chức năng có thẩm quyền khi làm việc trực tiếp và có yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền.

          Người dân cần thường xuyên theo dõi, cập nhật thông tin tội phạm để phòng ngừa, tuyên truyền cho người thân. Đề cao cảnh giác khi nhận các cuộc gọi đến bằng số điện thoại cố định, người gọi tự xưng là cán bộ các cơ quan nhà nước để thông báo, yêu cầu điều tra vụ án qua điện thoại, không cung cấp thông tin cá nhân, số điện thoại, địa chỉ nhà ở... cho bất kỳ đối tượng nào khi chưa biết rõ nhân thân và lai lịch của người đó, đặc biệt không nghe lời của các đối tượng chuyển tiền vào các tài khoản do các đối tượng chỉ định. Đồng thời, người dân cần liên hệ cơ quan công an nơi gần nhất để được hướng dẫn và giải quyết kịp thời các vụ việc lừa đảo, chiếm đoạt tài sản theo quy định.

 CAH Tiên Lữ